Ketojenik diyet ilk kez 1924’de epilepsi hastalarında nöbetleri önlemek için geliştirildi ve 1970’lerden itibaren bir kilo verme metodu olarak popülerleşmeye başladı. Keto olarak da bilinen bu diyet hâlâ dünyada çok sayıda insan tarafından bir zayıflama metodu olarak kullanılıyor. Ancak New York’ta bir diyetisyen olan Sarah Hamdan hiç kimseye bu diyeti kilo vermek için tavsiye etmediğini söylüyor. Hamdan, “Ana önceliğim uzun vadeli etkinlik ve güvenliktir” diyor.
Keto diyet nedir?
Keto diyet karbonhidrat yönünden zayıf ve yağ yönünden yüksek olan bir diyet. Mantığı oldukça basit: Vücudunuzun temel besin kaynağı olarak şeker yerine yağ kullanıyorsunuz. İnsan vücudu normalde glikozu kullanarak enerji üretiyor. Kan şekeri azaldığında, örneğin spordan, oruçtan veya açlıktan sonra, vücut enerji üretmek için yağları kullanmaya başlıyor.
Uzun süreli açlık diyetleri gibi keto diyet de vücudun ketosis adı verilen bir evreye girmesi prensibi üzerine kurulu bir diyet. Vücudunuz bu evredeyken yağ yakıyor. Örneğin şeker tüketiminizi çok ciddi bir şekilde düşürürseniz, vücudunuzu sahip olduğu tüm glikojeni, yani karaciğerde depoladığı bir tür şekeri tüketmeye zorluyorsunuz. Ve bu şeker tükendiğinde, vücudunuz enerji için yağ yakmaya başlıyor. Bir süre sonra da “ketosis evresine” geçiyor. Bu evreye geçiş 2-4 gün arasında değişiyor.
Keto çeşitleri
Standart keto diyet en yaygın ketojenik diyet çeşidi ve günlük karbonhidrat miktarınızı 50 gramla sınırlıyor. Bu aldığınız kalorinin yüzde 10’una tekabül ediyor. Geriye kalan günlük kalorilerinizin yüzde 20’si proteinden, yüzde 70’i de yağlardan sağlanıyor. Evet, yüzde 70’i yağlardan.
Keto diyetin diğer çeşitleri daha da kısıtlayıcı. Örneğin karbonhidrat alımını yüzde 2’lerde, protein alımını da yüzde 8’de tutan, vücudun günlük kalori ihtiyacının yüzde 90’ını yağlardan karşılatan diyetler de var.
Sağlıklı bir yetişkin bireyin günde 225 ile 323 gram arası karbonhidrat tüketmesi sağlıklı olarak görülüyor. Bu da günlük kalori ihtiyacımızın yüzde 45 ila 60’ına tekabül ediyor.
Farkı görüyor musunuz? Daha açıklayıcı olması açısından; Küçük bir muz 24 gram karbonhidrat, bir su bardağı pişmiş pirinç ise 45 gram karbonhidrat içeriyor.
Keto diyette günlük karbonhidrat alımının üzerine çıkarsanız ketosis evresinden de çıkma riskiniz var. Bu durumda vücudunuz tekrardan enerji için şeker yakımına geçecek ve diyeti kesintiye uğratacak.
