Kadir gecesinin önemi bir hayli fazladır. Peygamber Efendimiz Hazreti Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem’e Kur’an-ı Kerim’i indirildiği gece olarak bilinen Kadir gecesinde yapılacak ibadetler, kılınacak namazlar, günahlara kefaret oluyor. Allah’ın tövbe kapılarını çokça araladığı bu mübarek Kadir gecesini oruçla, namazla ve dua ederek geçirenler büyük sevap kazanıyor. Kadir gecesinde Kadir suresi okumanın da fazileti büyüktür. Peki kandil gecesinde nasıl namaz kılınır? Kadir gecesinde nasıl dua edilir? İşte Kadir gecesinde kılınacak namazlar…
KADİR GECESİNDE KILINACAK NAMAZLAR NELER?
Kandil namazı için Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yayımladığı resmi bir bilgi yer almamaktadır. Ancak, Hz. Muhammed S.A.V’in amcasına tavsiye ettiği tesbih namazı, Kadir Gecesi’nde kılınabilecek namazlar arasında yer alıyor. Bu gecede tesbih namazının kılınması, alimler tarafından yapılan bir öneri olarak yer alıyor.
Tesbih namazı, ömürde bir kez olsun kılınması tavsiye edilen mendub bir namazdır. Resûl-i Ekrem (s.a.s.) amcası Abbas’a, “Bak amca, sana tam on faydası olan bir şey öğreteyim; bunu yaparsan günahlarının ilki-sonu, eskisi-yenisi, bilmeyerek işlediğin-bilerek işlediğin, küçüğü-büyüğü ve gizli yaptığın-açıktan yaptığın on türlü günahını Allah bağışlar.” diyerek bu namazı tavsiye etmiş ve öğretmiş; Hz. Abbas da bunu her gün yapamayız, deyince Hz. Peygamber, bu namazın haftada bir, ayda bir, yılda bir veya ömürde bir defa kılınmasının da yeterli olacağını belirtmiştir (Ebû Dâvûd, Tatavvu’, 14; Tirmizî, Salât, 238).
KADİR GECESİ NAMAZI SAAT KAÇTA KILINIR?
Kadir gecesi namazı yatsı namazından sonra vitir vacibin peşinden kılınır. Kadir gecesi namazının vakti, yatsı namazından sonra başlar ve tan yeri ağarıncaya kadar yani imsak kesilinceye kadar devam eder. Kadir Gecesi namazını yatsının peşine kılamayanlar sahurda da kılabilir.
KADİR GECESİ NAMAZI NASIL KILINIR?
Bu özel geceden kılınan Kadir Gecesi namazı 2 rekattan başlayıp 12 rekat veya 100 rekata kadar Kadir Suresi ile birlikte kılınır. Kadir Gecesi namazı 4 rekat veya 12 rekat olarak kılınır. Birinci rekatta Fatiha ile 3 Kadir suresi, 2. rekatta Fatiha ile 3 İhlas suresi, 3. rekatta Fatiha ile 3 Kadir suresi ve 4. rekatta Fatiha ile 3 İhlas suresi şeklindedir. Kadir namazı kılınışı sırasında iki rekatta bir Tahiyata oturulur. Selamdan sonra 11 defa “Allah-u Ekber, Alah-u Ekber, Lailahe illlahu valahu ekber Allah-u Ekber velillahi hamd” denir.
Bundan sonra 100 defa İşrah suresi 100 defa Kadir suresi okunur.
Kadir Gecesi namazına ise şu şekilde niyet edilir:
-“Ya Rabbi! Bu gece hürmetine, Efendimiz hürmetine, Rahmet-i ilahin hürmetine, benim tevbelerimi kabul eyle… Aff-ı ilahiyene,feyz-i ilahiyene mazhar eylediğin zümreye (topluluğa) ilhak eyle… Allahu Ekber.
KADİR GECESİ TESBİH NAMAZI KILINIŞI
Tesbih namazı dört rekât olup şöyle kılınır: “Allah rızası için tesbih namazı kılmaya” diye niyet edilerek namaza başlanır. Sübhâneke’den sonra 15 kere “Sübhânellâhi ve’l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber” denir. Sonra eûzü besmele çekilir, Fâtiha ve sûre okunduktan sonra 10 kere daha “Sübhânellâhi ve’l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber” denilir. Bu tesbih, rükûya varınca 10 kere, rükûdan doğrulunca 10 kere, birinci secdede 10 kere, secdeden kalkınca 10 kere, ikinci secdede 10 kere söylenir. Böylece her rekâtta 75 tesbih yapılmış olur. İkinci rekâta kalkılınca yine önce 15 kere tesbih okunur, ardından besmele çekilip Fâtiha ve sûre okunup 10 kere tesbih getirilir. Kalan rekatlar aynı şekilde tekrarlanır ve böylece 4 rekât tamamlanmış ve toplam üç yüz tesbih edilmiş olur.
Tesbih namazı kerâhet vakitlerinde kılınmaz (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, II, 30-31). Tesbih namazında sehiv secdesini gerektiren bir şey olursa, sehiv secdesi normal olarak yapılır, o secdelerde tesbih namazına özgü tesbihat yapılmaz (Tahtâvî, Hâşiye, s. 361).
KADİR GECESİ SURESİ
Kadir suresi Türkçe okunuşu
İnna enzelnahü fiy leyletilkadr. Ve ma edrake ma leyletülkadr. Leyletülkadri hayrün min elfi şehr. Tenezzelülmelaiketü verruhu fiyha biizni rabbihim min külli emr. Selamün hiye hatta matle’ılfecr.br>
Kadir suresi anlamı (Diyanet Meali)
Şüphesiz, biz onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede, Rablerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir.
Kadir gecesine özel ayet-i kerime
Kadir suresi, Kur’an-ı Kerim’in 97. suresi olmasının yanı sıra, bu özel geceden bahseden ayetlerin yer aldığı sure. “Biz onu (Kur’an’ı) Kadir Gecesi’nde indirdik. Bilir misin nedir Kadir Gecesi? Kadir Gecesi bin aydan hayırlıdır. O gece melekler ve ruh (Cebrail), rablerinin izniyle her bir iş için iner dururlar. O gece tan yeri ağarıncaya kadar esenlik doludur.”
KADİR GECESİ DUASI
Dua hususunda da Hazret-i Aişe der ki: Resulü Ekreme:
-Ya Resulallah, Kadir Gecesine tesadüf edersem nasıl dua edeyim? diye sordum.
– Allahümme inneke afüvvün tühibbül afve fa’fü anni = Allah’ım sen affedersin ve affetmeyi seversin. Benim günahlarımı da bağışla, diye dua et! buyurdu.
KADİR GECESİ FAZİLETİ
Kur’an-ı Kerim’in bu gece indiği bildirilir. Bu gecenin değerini ve önemini adını bu geceden alan Kadir suresi ile anlatmıştır. Peygamber Efendimiz (s.a.s) de bu gecenin kıymetini “Kim Kadir Gecesini, faziletine inanarak ve mükâfatını da Cenâb-ı Allah’tan umarak ihya ederse, o kimsenin geçmiş günahları bağışlanır” (Buhârî, Kadir 1) şeklinde ifade etmiştir.
Allah (c.c.) Kadir Suresinde “Şüphesiz, biz onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede, Rablerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir. ” buyurarak Kur’an-ı Kerim’in bizleri bu gecede şereflendirdiğini ve bu gecenin Kur’an’ın nuruyla bin aydan daha hayırlı olduğunu söylemektedir.
KADİR GECESİ İBADETLERİ
Kadir Gecesi ibadetleri, 27 Nisan Çarşamba gecesini en doğru şekilde geçirmek isteyen kişilerin araştırdığı konu olmaya devam ediyor. Birçok kaynakta Kadir Gecesi’nde yapılması gereken ibadetler hakkında bilgiler yer almaktadır. Bazı neşriyatlarda bu liste türlü ibadetlerle çeşitlendirilmektedir. Temel olarak Kadir Gecesi’ni; yatsı namazını camide kılmak, tövbe ve istiğfar etmek, salât ve selam getirmek, dua ve zikretmek, Kur’ân okumak, namaz kılmak, hayır ve hasenat yapmak suretiyle değerlendirebiliriz.
Kadir Gecesi ibadetleri, 27 Nisan Çarşamba gecesini en doğru şekilde geçirmek isteyen kişilerin araştırdığı konu olmaya devam ediyor. Birçok kaynakta Kadir Gecesi’nde yapılması gereken ibadetler hakkında bilgiler yer almaktadır. Bazı neşriyatlarda bu liste türlü ibadetlerle çeşitlendirilmektedir. Temel olarak Kadir Gecesi’ni; yatsı namazını camide kılmak, tövbe ve istiğfar etmek, salât ve selam getirmek, dua ve zikretmek, Kur’ân okumak, namaz kılmak, hayır ve hasenat yapmak suretiyle değerlendirebiliriz.
Peygamberimiz Kadir Gecesi’ni ihya eden kimsenin bağışlanacağını bildirmiştir:
“Kim inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek, Kadir Gecesi’ni ibadetle ihya ederse, geçmiş günahları bağışlanır.” (Müslim, “Salâtü’l-Müsafirîn”, 175)
Kutsal Kitap Kuran-ı Kerim’in, Ramazan ayı içerisinde indirildiğine dair şu ayetler yer almaktadır:
“Şüphesiz, biz onu (Kur’ân’ı) Kadir Gecesi’nde indirdik. Kadir Gecesi’nin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir Gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cibril) o gecede, Rab’lerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir.” (Kadr, 87/1–5)
Bir hadiste, bu günün ibadetle geçirilmesine dair şu ifadeler yer almaktadır: “Peygamberimiz Kadir Gecesi’ni ibadetle geçirir, aile fertlerini de ibadet etmeleri için uyarırdı. (Tirmizî, “Savm”, 72)
“Peygamberimiz Kadir Gecesi’ni ibadetle geçirir, aile fertlerini de ibadet etmeleri için uyarırdı. (Tirmizî, “Savm”, 72)
Kadir Gecesi’ni ihya etmek, feyiz ve bereketinden azami ölçüde faydalanmak gerekir. Kadir Gecesi’ni ihya edemeyen manevi nimetlerden mahrum olur. Bu konuyu Peygamberimiz şöyle dile getirmiştir:
“Ramazan ayı size yaklaştı. Onda bin aydan daha hayırlı olan bir gece vardır. Kim Kadir Gecesi’nin hayır ve bereketinden mahrum kalırsa bütün hayır ve bereketten mahrum kalır. Onun hayırından ancak hayırdan mahrum olan kimseler yararlanamaz” (ıbn Mâce, “Savm”, 2)
KADİR GECESİ NELER YAPILIR?
Bir hadiste inanarak ve mükâfatını Allah’tan bekleyerek Kadir gecesini ihyâ edenlerin geçmiş günahlarının affedileceği müjdelenmiştir (Buhârî, “Fazlu leyleti’l-Kadr”, 1; Müslim, “Salâtü’l-müsâfirîn”, 175-176).
Bir hadiste inanarak ve mükâfatını Allah’tan bekleyerek Kadir gecesini ihyâ edenlerin geçmiş günahlarının affedileceği müjdelenmiştir (Buhârî, “Fazlu leyleti’l-Kadr”, 1; Müslim, “Salâtü’l-müsâfirîn”, 175-176).
Ramazanın son on gününe girildiğinde Hz. Peygamber dünyevî işlerden uzaklaşıp i‘tikâfa çekilir, geceleri daha çok ibadet ve tefekkürle geçirdiği gibi ailesini de uyanık tutardı (Buhârî, “Fazlu leyleti’l-Kadr”, 5; “İ?tikâf”, 1; Müslim, “İ?tikâf”, 1-5; Tirmizî, “Savm”, 73).
Bir hadiste Resûl-i Ekrem’in Kadir gecesinde, “Allahım! Sen affedicisin, affı seversin, beni de affet!” şeklinde dua edilmesini tavsiye ettiği belirtilir (Tirmizî, “Da?avât”, 84; İbn Mâce, “Du?â?”, 5).
Bu sebeple müslümanlar, ramazan ayının son on gecesini ve özellikle âlimlerin çoğunluğunun işaret ettiği 27. geceyi, kulluk bilinci içinde ibadet ederek ve geçmişte yaptıkları hataları bir daha tekrarlamamaya kesin karar vererek geçirmeye özen gösterirler.
KADİR GECESİ NASIL İHYA EDİLMELİDİR?
Müminler için en güzel örnek olan Hz. Peygamber (s.a.s.), ramazan ayını, özellikle de Kadir Gecesi’ni de içinde barındıran son on gününü en üst düzeyde ihya çabası içerisindeydi. Bu bağlamda Hz. Aişe (r.a.), “Hz. Peygamber (s.a.s.), ramazanın son on gününde, başka hiçbir zaman yapmadığı kadar (taat ve ibadet konusunda) gayret ederdi.” (İbn Mace, Sıyam, 57.) buyurmaktadır. Aynı şekilde Hz. Peygamber’in (s.a.s.), ramazan ayının son on gününe girildiğinde dünyevî işlerden uzaklaşıp itikâfa çekildiği, geceleri daha çok ibadet ve tefekkürle geçirdiği ve ailesini de bu konuda teşvik ettiği belirtilmektedir. (bkz. Buhârî, “Fazlu leyleti’l-Kadr”, 5; “İ‘tikâf”, 1; Müslim, “İ‘tikâf”, 1-5; Tirmizî, “Savm”, 73.) Dolayısıyla Hz. Peygamber’in (s.a.s.) özellikle itikâf için ramazanın son on gününü tercih etmesi hem Kadir Gecesi’ni yakalamak hem de ramazanın feyzinden azami ölçüde istifade etmek içindir. Öte yandan bir Müslümanın, bu mübarek gecenin kıymetini bildiği gibi onun faziletini aile fertlerine de öğretmesi ve onları bu geceyi ihyaya teşvik etmesi nebevî ahlaka uygun tavırdır.
Peygamber Efendimiz (s.a.s.), bu gecenin nasıl geçirilmesi gerektiği konusunda yüce bir örneklik ortaya koyduğu gibi ümmetini de bu gecenin kadrini bilmeye ve onu ihya etmeye davet etmiştir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır: “Kim Kadir Gecesi’ni, faziletine inanarak ve alacağı sevabı Allah’tan bekleyerek ibadet ve taatle geçirirse geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî, Leyletü’l-Kadr, 1.) Bir başka rivayette ise Hz. Aişe’nin (r.a.) Hz. Peygamber’e (s.a.s.) bu gece nasıl dua etmesi gerektiğini sorması üzerine Rasulüllah’ın (s.a.s.), “Allahümme inneke afuvvun tuhıbbü’l-afve fa‘fu annî’ (Allah’ım! Sen çok affedicisin, affetmeyi seversin, beni de affet!)” (Tirmizî, Deavât, 85.) şeklinde dua etmesini tavsiye ettiği görülmektedir.
Yüce Allah, kullarına sayısız fırsatlar sunmaktadır. Dünya ve ahiret saadeti için bu fırsatların en iyi şekilde değerlendirilmesi gerekir. Kandil geceleri olarak bildiğimiz zaman dilimlerinin hiç şüphesiz en kıymetlisi ve en önemlisi olan Kadir Gecesi de bizler için bulunmaz bir fırsattır. Kaynaklarımızda bu geceye has bir ibadet şekli yer almamakla birlikte, Kadir Gecesi’ni ihya edebilmek adına: (varsa) kaza namazı kılmak; yoksa nafile namaz kılmak; tespih, tehlil ve zikirde bulunmak; işlenen günahlardan ötürü gözyaşları içinde ve pişmanlık duyarak Yüce Allah’a içten/samimi tövbede bulunmak; bu geceye verilen kıymetin kaynağı olan Kur’an-ı Kerim’i ruhumuza nakşederek çokça okumak; dua etmek; fakirleri, yetimleri, yaşlıları ve çocukları sevindirmek; verdiği nimetlerden dolayı Yüce Allah’a şükretmek; nefis muhasebesi yapmak ve mümkünse itikâfa girmek bu geceyi ihya etmenin en iyi yolları arasında sayılabilir.
