ABD’de mevcut sonuçlar anketlerin öngördüğü gibi farklı bir Biden zaferi değil, başa baş bir yarış gösteriyor. Trump’ın Ohio ve Florida’yı tekrar kazanması, mevcut sonuçlara göre pensilvanya ile Michigan gibi eyaletleri de önde götürmesi seçimleri, sonuçlarının tahmin edilmesi zor bir hale getirdi.
2016’da Trump’ı ‘salıncak eyaletler’de elde ettiği zaferler Oval Ofis’e taşımıştı. Anketler Demokrat aday lehine sonuçlar göstermiş olsa da, Biden henüz bu tabloyu tersine çevirebilmiş değil.
Çoğu medya kuruluşunun tahminlerinde göre Biden, Seçmenler Kurulu oylarında hala önde, ancak yeni açıklanan sonularla bu fark erimeye başladı.
Türkiye saatiyle 09.00 sularında Joe Biden, eşi Jill Biden ile Delaware, Wilmington’daki seçim merkezinde kısa bir açıklama yaptı. Biden, “iyimser” olduklarını söylediği konuşmada “Bulunduğumuz noktadan memnunuz. Bu seçimi kazanma yolunda olduğumuzu biliyorum.” ifadelerini kullandı.
Biden yaptığı kısa konuşmada “Bu seçimin sonucunu belirlemek bana veya Trump’a kalmaz” ifadelerini kullanırken o sırada tweet atan Trump da bir açıklama yapacağını duyurdu. “Büyük bir zafer” ifadelerini kullanan Trump “Öndeyiz ama seçimi çalmaya çalışıyorlar!” ifadelerini kullandı.
Seçimde hile vurgusu yaptığı tweetten bir saat sonra Beyaz Saray’da açıklama yapan Trump, “Seçimi biz kazandık” ifadelerini kullandı. Seçimde hile olduğunu söyleyen Trump, “Oy sayımının durmasını talep ediyoruz, Yüksek Mahkeme’ye gideceğiz” dedi.
İşte ABD’nin seçim gününde yaşananlar…
14.22: CNN’in aktardığına göre, oy sayımının sürdüğü 5 kritik eyalet olan Michigan, Pensilvanya, Wisconsin, Kuzey Carolina ve Georgia’da son durum şöyle:
Georgia:
Trump %50.5 2,381,870 oy
12.46: Wisconsin eyaletinin Milwaukee bölgesinde yeni eklenen oylarla birlikte Joe Biden öne geçmeye başladı. Brown bölgesinde oyların sayılması bekleniyor.
Wisconsin’de şu anki durumda Biden yüzde 49.3, Trump’ı ise yüzde 49 olarak görülüyor.
12.09: Biden kampanyasından Trump’ın “Seçimi biz kazandık” iddiasına yanıt geldi. Biden kampanyası yöneticisi Jen O’Malley Dillon, yayımladığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Başkan’ın açıklamasındaki oy sayımını durdurma çabası çok çirkin, eşi benzeri görülmemiş ve hatalıydı. Çok çirkindi çünkü bu ABD vatandaşlarının demokratik haklarını ellerinden almak için bir çabaydı. Oy sayımı durmayacak.
11.46: Demokrat Temsilciler Meclisi Üyesi Alexandria Ocasio-Cortez, Trump’ın oy sayımı devam ederken “Seçimi biz kazandık” açıklamasına tepki gösterdi.
Ocasio-Cortez, Trump’ın açıklamaları için şunları yazdı: “Donald Trump’ın erken zafer iddiası tehlikeli, otoriter ve meşru değil. Oyları sayın, sonuçlara saygı duyun”
11.15: ABD basını, Biden’ın Maine’i kazandığını öngördü.
11.02: ABD basını, Biden’ın Arizona’da kazandığını öngördü. Trump, Arizona’yla ilgili olarak “Orada da çok canlılık var ancak ‘birileri’ Biden’ın zaferi diyor” demişti.
10.20: ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da açıklama yaptı. Açıklamada, seçimde hile yapıldığını iddia eden Trump, “Büyük bir kutlamaya hazırlanıyorduk, bir anda durduruldu. Dışarı çıkıp kutlama yapmaya hazırlanıyorduk. Böyle bir oy, böyle bir başarı. Bu ülkenin vatandaşları rekor sayıda katılım gösterdi. Beklemediğimiz eyaletlerde zafer kazandık. ” dedi.
Trump, henüz erken oyların sonuçlanmadığı Georgia’yla ilgili olarak “Georgia’yı kazandığımız çok açık” dedi. Trump, sayımın durdurulduğu pensilvanya ile ilgili “Büyük bir farkla kazanıyoruz” dedi. Trump, Fox News’un Biden’ın kazandığını belirttiği Arizona’yla ilgili, “Arizona’da çok canlılık var ama ‘birileri’ Biden zaferi diyor” dedi. Ohio, Florida ve Teksas’taki galibiyeti kutlayan Trump, Kuzey Carolina’da da “büyük zafer kazandık” dedi.
“Yüksek Mahkeme’ye başvuracağız”
Trump, “Bu seçimi kazandık. Şimdi tek yapılması gereken şey, seçimin dürüstlüğünün sağlanması. Ciddi bir hileden bahsediyorum. Yüksek Mahkeme’ye başvuracağız ve oy sayımının durdurulmasını talep edeceğiz. Kazanacağız ve bana sorarsanız zaten kazandık” dedi.
09.39: CNN’in projeksiyonlarına göre, Florida, Teksas gibi kritik eyaletlerde galibiyetin ardından Trump ve Biden arasındaki Seçmenler Kurulu delegeleri farkı azaldı. Delegelerde son durum şöyle:
Joe Biden: 220
Donald Trump: 213
09.24: CNN, Biden’ın Rhode Island’ı kazandığını öngördü. Rhode Island’da 4 Seçmenler Kurulu delegesi bulunuyor.
09.09: Beyaz Saray Basın Sözcüsü Kayleigh McEnany, Fox News’a yaptığı açıklamada, Trump kampanyasının bu gece “büyük bir zafer” beklediğini söyledi. McEnany, Trump’ın Nevada ve Minnesota’yı kazanacağına inandıklarını söyledi.
McEnany, sonuçların açıklanmasının zaman alacağı beklenen pensilvanya, Wisconsin ve Michigan için de galibiyet öngördüklerini söyledi.
McEnany, “Seçmenimiz Seçim Günü’nde oy veriyor. Bugün Amerikan halkının konuşup Başkan Trump’ı destekledikleri gün” dedi.
08.59: Twitter, ABD Başkanı Trump’ın “Seçimi çalmaya çalışıyorlar” yazdığı tweete dakikalar içinde “doğruluk kontrolü uyarısı” işareti koydu. Uyarının gerekçesi olarak “Bir seçime ya da başka bir toplumsal sürece katılma konusunda yanlış yönlendiriyor olabilir'” gösterildi.
08.51: Joe Biden’ın konuşma yaptığı sırada Donald Trump’da Twitter’dan kısa süre içinde açıklama yapacağını duyurdu. Trump, şunları yazdı: “Bu gece bir açıklama yapacağım. Büyük bir ZAFER.
Öndeyiz ama seçimi ÇALMAYA çalışıyorular. Bunu yapmalarına izin vermeyeceğiz. Sandıklar kapanmadan oylar sayılamaz!”
08.45: Joe Biden, eşi Jill Biden ile birlikte Delaware, Wilmington’daki Chase Center’da kısa bir konuşma yaptı. Joe Biden, “Bulunduğumuz noktadan memnunuz. Bu seçimi kazanma yolunda olduğumuzu biliyorum.” dedi.
Erken gönderilen oyların kritik rol oynayacağını dile getiren Biden, sonuçların öğrenilmesinin perşembeyi bulabileceğini ifade etti ve seçmeninden sabırlı olmasını istedi. Biden, ellerindeki mevcut sonuçlara göre Arizona’yı kazandıklarını Michigan ve Wisconsin’dan da gördüklerinin olumlu olduğunu ifade etti.
“Bu seçimin sonucunu belirlemek bana veya Trump’a kalmaz” diyen Biden, “Sonucu ABD halkı belirleyecek” diye konuştu
Biden, şu anda ortada görünen pensilvanya eyaletini de kazanacaklarını ifade etti. pensilvanya’nın seçimlerin kaderini belirleyebileceği konuşuluyor. Biden, “İnanmayı bırakmayın, biz bu seçimi kazanacağız” dedi.
08.41: CNN, Donald Trump’ın Florida’yı kazandığını öngördü. Florida’da 29 Seçmenler Kurulu delegesi bulunuyor.
08.33: AP’nin projeksiyonlarına göre Biden, Minnesota eyaletini ve 10 Seçmenler Kurulu delegelerini kazandı. Biden son günlerinde Minnesota için ekstra mesai harcamıştı. Bu vesileyle AP’nin tahminlerinde Biden 223 Seçmenler Kurulu oyuna yükseldi.
08.26: AP, Donald Trump’ın kritik salıncak eyaletlerden olan Iowa’yı kazandığını öngördü.
08.24: CNN, Donald Trump’ın Idaho’da kazanacağını öngördü.
08.16: Joe Biden ve eşi Jill Biden, yerel saatler 12.30’da Delaware, Wilmington’daki etkinlik alanından açıklama yapacaklarını duyurdu.
08.14: CNN’in öngörülerine göre, seçmenler kurulunda son durum şöyle:
Joe Biden: 205
Donald Trump: 132
08.13: Fox News, ABD Başkanı Donald Trump’ın Teksas’ta kazandığını öngördü. Fox aynı zamanda Joe Biden’ın kritik eyaletlerden biri olan Arizona’yı kazandığını öngördü.
08.06: AP, Joe Biden’ın Hawaii’yi kazandığını öngördü.
08.03: ABD basını, Trump’ın Ohio’da kazandığını öngördü.
08.01: Biden’ın Delaware, Wilmington’daki Chase Center’ın otoparkında yapılacak seçim gecesi etkinliği için hazırlıklar başladı. CNN’in haberine göre katılımcılardan biri önce dün gece etkinliğe davet edileceğini bildiren bir e-posta, ardından bu akşam yerel saatle 21.00 civarında bir onay e-postası aldı.
Biden kampanyası, seçim gecesi etkinliğinin ne zaman başlayabileceğini henüz açıklamadı. Eski başkan yardımcısı evinde ailesiyle birlikte seçim sonuçlarını izlemeye devam ediyor.
07.56: CNN, Joe Biden’ın Virginia eyaletini alacağını öngördü. Virginia’da 13 delege bulunuyor.
07.40: Delaware eyaletinden yarışan 30 yaşındaki LGBT+ hakları aktivisti Sarah McBride ülke tarihinin ilk trans senatörü oldu.
07.10: Seçimin kritik eyaletlerinden Ohio’da oyların yüzde 90’ı sayıldı. Şu ana kadar Biden’ın oyları beklenenin çok altında:
Donald Trump: 53.1% – 2,822,883
Joe Biden: 45.5% – 2,420,772
07.04: ABD basını, Biden’ın California, Oregon ve Washington’ı kazanacağını öngördü.
Demokratların kalelerinden olan California, 55 Seçmenler Kurulu oyuyula seçimin en değerli eyaleti konumunda.
06.53: Demokrat Parti’nin ilerici kanadının yıldızlarından Alexandria Ocasio-Cortez, New York 14. Kongre Bölgesi yarışını açık ara farkla önde götürüyor. AOC’nin rahatlıkla tekrar Temsilciler Meclisi’ne gitmesi bekleniyor.
06.50: Temsilciler Meclisi’nin ilk Müslüman kadın üyelerinden olan Ilhan Omar’ın tekrar seçileceği öngörülüyor.
06.47: CNN projeksiyonu: Donald Trump Kansas, Utah, Louisiana’da kazanacak, Nebraska’nın da 5 Seçmenler Kurulu oyundan en az 3’ünü alacak. Biden, New Hampshire’da kazanacak.
06.30: Demokrat Parti’nin, Temsilciler Meclisi’ndeki çoğunluğunu elinde tutacağı öngörülüyor.
06.00: Iowa, Montana, Nevada ve Utah eyaletlerinde de oy verme işlemi tamamlandı. 4 eyaleti de Trump’ın kazanması bekenirken, Montana’da açılan ilk sandıklarda Biden’ın önde olduğu bildirildi.
05.55: Bahis şirketleri, mevcut sonuçlara göre yüzde 71 ihtimalle Trump’ın seçimleri kazanacağını öngörüyor
05.46: Kritik eyaletlerden Ohio’da oyların yüzde 70’i sayıldı, Trump yarışı küçük bir farkla önde götürüyor.
05.41: Seçim geceleri ilginç hikayelere sahne olmaya devam ediyor. 1995 doğumlu Madison Cawthorn, Kuzey Carolina’nın 11. bölgesindeki seçimleri kazanarak Temsilciler Meclisi’ne girmeye hak kazandı.
05.31: Texas’ta oyların yüzde 76’sı sayılırken Trump eyalette öne geçti.
05.26: ABD basını, Colorado’nun Biden’a gideceğini tahmin ediyor.
05.10: The Washington Post, mevcut sonuçlara göre Temsilciler Meclisi’nde bir denge değişikliği görülmediğini ifade etti.
05.05: Seçmenler Kurulu oylarında mevcut durum:
Joe Biden: 119
Kazandığı eyaletler: Connecticut, Delaware, Illinois, Massachusetts, Illinois, Maryland, New Jersey, Virginia, Vermont, New York, New Mexico.
Donald Trump: 92
Kazandığı eyaletler: Arizona, Alaska, Indiana, Kentucky, Oklahoma, Mississippi, Güney Carolina, Tennessee, Batı Virginia, Louisiana, Nebraska, Güney Dakota, Kuzey Dakota, Wyoming.
05.00: CNN’den Gregory Krieg, her iki aday için de pensilvanya’dan daha kritik bir eyalet olmadığına vurgu yaparken, “pensilvanya tüm oyların sayılması için uzun süre gereken birkaç eyaletten biri” dedi.
1992’den beri sürekli Demokratların kazandığı pensilvanya’yı ilk kez 2016 seçiminde, Trump yüzde 0,7 oy farkıyla Cumhuriyetçi Partiye kazandırarak ‘mavi duvar’ı delmişti.
20 oyu olan kritik eyalette oyların sayılan yüzde 10’una göre Biden yüzde 65-35 önde görünüyor.
04.59: Seçmenler Kurulu oylarında mevcut durum:
Joe Biden: 85
Kazandığı eyaletler: Connecticut, Delaware, Illinois, Massachusetts, Illinois, Maryland, New Jersey, Virginia, Vermont.
Donald Trump: 72
Kazandığı eyaletler: Arizona, Alaska, Indiana, Kentucky, Oklahoma, Mississippi, Güney Carolina, Tennessee, Batı Virginia
04.45: CNN: Kuzey Carolina, Ohio, Florida, pensilvanya, Texas ve Virginia’da mevcut sonuçlar bir tahmin için çok yakın.
04.42: ABD medyasının projeksiyonlarına göre seçimlerde mevcut durum şöyle:
04.40: ABD basını: Arkansas’ı Trump kazanacak.
04.32: 38 Seçmenler Kurulu oyu olan Texas’ta oyların yüzde 38’i sayıldı:
Donald Trump: 46.6% – 2,344,1312
Joe Biden: 52.1% – 2,617,233
04.18: Florida’da oyların yüzde 85’i sayıldı:
Donald Trump: 50.4% – 5,154,518
Joe Biden: 48.8% – 4,995,276
04.17: ABD basını tahminlerine göre New Jersey’i Biden kazanacak.
04.05: AP tahminlerine göre Demokratlar, kalelerinden Illinois’i koruyacak. CNN ve AP’nin son tahminlerine göre adayların kazandıkları eyaletler şu şekilde belirtildi:
Donald Trump – Indiana, Oklahoma, Alabama, Tennessee, Kentucky, Mississippi, Batı Virginia, Güney Carolina. Toplam kazanılan seçmenler kurulu üye sayısı: 55.
Joe Biden – Delaware, Washington DC, Maryland, Massachusetts, Vermont, Connecticut, Rhode Island, New Jersey, Virginia. Toplam kazanılan seçmenler kurulu üye sayısı: 85.
04.00: Michigan, pensilvanya, Texas, Alabama, Maine, New Jersey, Connecticut, Massachusetts, Maryland, başkent Washington DC, Tennessee, Rhode Island, Mississippi ve Illinois’de sandıklar kapandı.
03.53: Senato’nun Çoğunluk Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell, Kentucky’den tekrar Senato’ya seçildi.
03.50: New York Times’ın ünlü “Seçim İğneleri” kritik eyaletlerle ilgili tahminlerini yayımlamaya başladı. NYT’ye göre Florida yüzde 95 ihtimalle Trump’a gidecek; fark yüzde 3 olacak. Bu, Trump’ın 2016’da Clinton’a attığı farktan fazla. Georgia, yüzde 64 ihtimalle Trump’a gidecek; fark yüzde 1.5 olacak. Tahminlere göre Kuzey Carolina’yı yüzde 65 ihtimalle Biden kazanacak; fak yüzde 2 olacak.
03.45: Joe Biden, bazı eyaletlerde oy sayımına geçilmesinin ardından paylaştığı mesajında “Sırada kalın millet” dedi. ABD seçimlerinde sandıklar kapanmadan önce sıraya giren seçmenler, sandıklar kapansa dahi oy kullanabiliyor. Yoğunluğun olduğu bölgelerde bazı seçmenlerin 4 saatten fazla sırada beklediği belirtiliyor.
03.41: T24 yazarı Cemal Tunçdemir’in Florida değerlendirmesi:
“Seçimin kritik eyaleti olan Florida’nın en kalabalık seçim bölgesi olan Miami-Dade idari bölgesinde, Trump’ın yüksek oy alması Demokratları endişelendiriyor. Çoğunlukla Latino seçmenlerden oluşan bölgedeki ilk sonuçlar, Biden’ın kampanyasını Latino seçmenlere yeterince ulaşmakta başarısız olmakla eleştirenleri haklı çıkarır nitelikte.”
03.30: 3 eyalette daha sandıklar kapandı. Ohio ve Kuzey Carolina’da seçim yarışının çekişmeli geçmesi beklenirken, ABD medyasında Batı Virginia’da sandıkların kapanmasıyla Trump’ın zaferi ilan edildi.
03.27: Sandıkların açılmaya başladığı eyaletlerde mevcut olarak öne olan adaylar şöyle:
Biden – Florida, Georgia, Vermont, New Hampshire
Trump – Güney Carolina, Virginia, Kentucky, Indiana
03.25: ABD genelinde yaklaşık 5 milyon oy sayılırken Biden, ulusal çapta da öne geçti…
Biden – 49.7% – 2,393,491
Trump – 49.3% – 2,373,445
03.20: Eyaletlerde oylar sayılırken, oranların yüksek oranda değişebildiğini görebiliriz. Bunun en büyük nedenlerinden biri genellikle Miami gibi metropolitan bölgelerin Demokratlara yönelmesi.
03.18: Florida’da oyların yüzde 43’ü sayıldı; Joe Biden öne geçti:
Donald Trump: 47.6% – 2,439,472
Joe Biden: 51.7% – 2,649,760
03.14: Sandık başı anketleri, ABD’de oy tercihinde kadın-erkek farkının en üst düzeye çıktığını gösteriyor. Trump’a oy verenler çok büyük oranda erkeklerden oluşurken, kadınların çoğunluğu Biden’a oy veriyor. Bunun en önemli nedeni kadın ve erkek gündemlerinin farklılığı. Kadınlar, sosyal güvenlik, ceza adaleti, sağlık gibi konulara erkeklerden çok daha duyarlı.
03.12: Seçimin en kritik eyaletlerinden Florida’da sandıkların yüzde sekizi açıldı:
Donald Trump: 55% – 622,189
Joe Biden: 44% – 499,641
03.00: 6 eyalette daha oy verme işlemi tamamlandı. Virginia, Güney Carolina, Vermont, New Hampshire, Florida ve Georgia’da oy sayımına geçildi. Özellikle Florida ve Georgia’da seçimlerin çekişmeli geçmesi bekleniyor.
02.55: CNN projeksiyonuna göre, Donald Trump Indiana’daki seçimi kazanarak 11 Seçmenler Kurulu üyesini kazandı. Diğer eyaletler için sonuçlar, henüz öngörü için çok yakın.
02.20: Indiana ve Kentucky eyaletlerinde sandıklar kapanırken, ilk sonuçlar da açıklanmaya başlandı. Anketlerdeki beklentilerle doğru orantılı olarak iki eyalette de ABD Başkanı Trump’ın büyük üstünlüğü bulunuyor.
İlk sonuçlara göre Kentucky’de Trump, oyların yüzde 70’ini alırken, Biden yüzde 28,3’te kaldı.
Indiana’da da ABD Başkanı’nın büyük üstünlüğü görülürken, Trump oyların yüzde 76,8’ini aldı. Biden’ın oy oranı ise yüzde 22,3’te kaldı.
Her iki eyalette de sandıkların neredeyse yüzde 1’i açıldı.
02.16: ABD Başkanı ve Cumhuriyetçi aday Trump, “ÜLKENİN HER YERİNDE ÇOK İYİ SONUÇLAR GÖRÜYORUZ. TEŞEKKÜRLER” şeklinde bir tweet attı.
02.15: T24 programcısı ve yazarı Şirin Payzın, ABD’li seçmenlere kritik seçimi sordu…
