ABD’nin Suriye’deki en üst düzey yetkilisi Nicholas Granger’ın geçen hafta Gaziantep’e gelerek Suriyeli muhaliflerin karargâhına gittiği öğrenildi.
Ziyarete ilişkin ABD’nin Suriye Büyükelçiliği resmi Facebook sayfasından yapılan açıklamada, “Suriye Geçici Hükümeti Başbakanı Abdurrahman Mustafa ve Suriye Bölgesel Platform Direktörü Nikolas Granger bugün gerçekleştirdikleri görüşmede, tüm Suriyeliler için güvenlik ve istikrarın sağlanması amacıyla insan haklarına saygı, silahlı mücadele hukuku ve hesap verebilirliğin önemini ele aldılar.” denildi.
Terör örgütü PKK/PYD’ye yakınlığı ile bilinen NorthPress sitesi de görüşmeye ilişkin ayrıntıları paylaştı. Sitenin haberine göre Granger, 15 Aralık’ta Gaziantep’teki karargâha giderek burada “Suriye Milli Ordusu” adlı grubun lideri Abdurrahman Mustafa ile bir araya geldi. Granger ile Mustafa’nın, Suriye’de muhaliflerin kontrolünde bulunan bölgelerdeki durumu ele aldığı bildirildi. Görüşmede Granger, “Suriye Milli Ordusu” tarafından işlenen ihlallerden bahsederek “uluslararası insancıl hukuka uymanın, insan haklarına ve silahlı çatışma yasalarına saygı göstermenin ve hesap verebilirliği sağlamanın” önemini vurguladı.
Kendisine “Geçici Hükümet Başkanı” diyen Abdurrahman Mustafa da, görüşmenin ardından sosyal medya hesabından bir açıklama yaparak şunları söyledi:
“Suriye Geçici Hükümeti’nin Gaziantep’teki temsilciliğinde, ABD Dışişleri Bakanlığı Suriye Dosyası Bölge Direktörü Sayın Nicholas Granger ve Bakanlık Dış İlişkiler Sorumlusu Sayın Tyler Joe Yenir ile bir araya geldik. Görüşmemizde, kurtarılmış bölgelerdeki insani yardım ve hizmet durumunun yanı sıra Geçici Hükümet tarafından ulusal ordunun organize edilmesi ve taahhütlerin yerine getirilmesi için alınan tedbirleri ele aldık. Ayrıca mevcut siyasi gerçekliğin gözden geçirilmesiyle birlikte, Suriye meselesine siyasi bir çözüm bulunması gerekliliğini vurguladık.”
‘BİRLİKTE ÇALIŞMAYA HAZIRIZ’
New Arab gazetesi de görüşmeyle ilgili dikkat çeken bir habere yer verdi. Gazeteye göre, adı açıklanmayan bir ABD’li yetkili, muhaliflerle temasa ilişkin şunları söyledi: “Diplomatik görüşmeler hakkında yorum yapmıyoruz. Ancak ilgili tüm taraflarla insan haklarına saygı gösterilmesinin ve insan hakları ihlalleri konusunda hesap verebilirliğin sağlanmasının önemini vurgulamaya devam ediyoruz.”
Yetkili ayrıca, Granger’ın “Suriye Milli Ordusu”na bağlı grupların davranışlarında sistematik iyileşmelere yol açacak şekilde insan hakları ihlallerinin ele alınması için Amerika’nın sözde “Geçici Hükümet”le birlikte çalışmaya hazır olduğunu teyit ettiğini bildirdi.
‘DEĞİŞİM İÇİN YAPTIRIM’
ABD Hazine Bakanlığı, geçen ağustos ayında, aralarında Sultan Süleyman Şah Tümeni (el-Emşat), Hamza Tümeni, Emşat Lideri Muhammed Hüseyin el-Cassem ve küçük kardeşi Velid Hüseyin el-Cassem, Hamza Lideri Saif Abu Bakr ve Muhammed Hüseyin el-Cassem’in sahibi olduğu İstanbul merkezli al-Safir Oto dahil olmak üzere “Suriye Milli Ordusu”na bağlı iki grubu ve üç liderini, “başta Kürtler olmak üzere Afrin halkına karşı ciddi insan hakları ihlalleri” işledikleri gereçeksiyle yaptırım listesine eklemişti. ABD’li yetkili, bu yaptırımlara ilişkin olarak da şunları söyledi: “ABD’nin Suriye’deki insan hakları ihlalcilerinin, aktör kim olursa olsun, hesap verebilirliğinin teşvik edilmesi ve gerçek değişimlerin sağlanması yönündeki kararlılığını göstermektedir.”
PKK/PYD İLE UYUMLU MUHALEFET
ABD, son dönemde Suriye’deki bölünme hamlelerine hız verirken, ülkedeki çeşitli muhalif gruplar ile PKK/PYD arasında uyum sağlanması yönünde de girişimler başlattı. Son bir sene içinde yaşanan ilginç gelişmelerden bazıları şöyleydi:
İdlib’i işgal eden Heyet-i Tahrir Şam (HTŞ) terör örgütünden bir heyet, Suriye’nin kuzeydoğusuna giderek SDG’lileri ziyaret etti. Görüşmelerde petrol satışı konusunda anlaşmaya varılırken, Suriye’nin kuzeybatısı ile kuzeydoğusunun ‘ortak yönetim’ altında birleşmesi ele alındı. ABD’lilerin de birleşmesi önerisini memnuniyetle karşıladığı bildirildi.
n Tanf’ta konuşlu “Maghawir al-Thawra” adlı muhalif grubun lideri Muhanad al-Tala, 6 yıl sonra aniden görevden alınarak yerine PKK/PYD ile daha uyumlu olduğu belirtilen Muhammed Farid al-Qassem getirildi. Örgütün adı “Suriye Özgür Ordusu” olarak değiştirildi. Eski lider Tala, yaptığı açıklamada, “ABD’nin, örgütü PKK/PYD ile birleştirmeye çalıştığını, bunu kabul etmediği için görevden alındığını” söyledi.
“Suriye Ulusal İttifakı” adıyla ortaya çıkan yeni bir grup, Fırat’ın doğusuna giderek Suriye Demokratik Güçleri’nin liderleri ile görüştü. İttifak’ın Genel Sekreteri olduğunu söyleyen Aram El Domanî, “Bu görüşme, Washington ve Avrupa’daki birçok görüşmenin ardından yapıldı.” dedi ve çok sayıda ortak hedefleri olduğunu söyledi. Açıklama esnasında Domanî’nin arkasında Suriye muhalefetinin kullandığı bayrağın olması dikkat çekti.
Barzani’ye bağlı Rudaw televizyonu da, ABD’nin muhalefet ile PKK/PYD’yi uzlaştırma çabalarına yönelik bir haber yaptı. Rudaw’a konuşan Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) içinde yer alan Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Ahmed İce, ABD’nin Suriye muhalefeti ile sözde “Özerk Yönetim”i yakınlaştırmaya çalıştığını doğruladı. İce, “Şu anda Amerikalılar, Kürt Ulusal Konseyi’nin de parçası olduğu Suriye muhalefeti ile Özerk Yönetim arasında bir yakınlaşma sağlamaya çalışıyor.” dedi.
Homojen bir yapıya sahip olmayan Suriye muhalefeti içinde de onlarca silahlı grup bulunuyor. Bu grupların bir kısmı Türk Silahlı Kuvvetleri ile eşgüdüm halinde hareket ederken, bir kısmı ise savaşın başından bu yana ABD’lilerden para ve silah temin ediyor. Türkiye-Suriye yakınlaşmasıyla birlikte iyice Türk tarafından uzaklaşan bu ikinci grup, şimdilerde ABD’lilerin iştahını kabartıyor. PKK/PYD ile uyumlu yeni bir Suriye muhalefeti oluşturmak için harekete geçen ABD’nin, Haseke’ye gönderdiği son konvoydaki silahları da bu gruplara vereceği belirtiliyor.
