Şimdi Milli Piyango özel yılbaşı çekilişine geri sayım başladı. Yılbaşı özel çekilişinin büyük ikramiyesi 100 milyon lira, dağıtılacak toplam ikramiye tutarının 63 milyon 400 bin TL olarak belirlendi. Satılan bilete ikramiye çıkana kadar çekiliş devam edecek.
Yeni Türk Medeni Kanunu’muza göre eşler, evlilik birliğinin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler. Birlikte yaşamak birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar. Bir başka deyişle tasada ve kıvançta ortaklardır, iyi günde kötü günde, varlıkta yoksullukta, hastalıkta her şeyi paylaşmak, özveride bulunmak üzere bir birlik kurmuşlardır.
Peki gerek bu Milli Piyango ve gerekse spor loto, bingo, at yarışları, iddia gibi şans oyunlarından kazanılan ikramiyeler eşler arasında nasıl paylaşılır?
Bu sorunun cevabı önemli. Çünkü büyük ikramiye kazandıktan sonra karakter değiştiren ve ilk iş olarak eşini boşayan talihliler var. Bu talihlilerin bir kısmı da sonradan acınacak kadar talihsiz duruma düşüyorlar. İçlerinde intihar edenler bile var. Yani ikramiye bazen güldürüyor, bazen öldürüyor.
Bizim hukukçularımız arasında eşlerden birinin kazandığı ikramiyeye ölüm veya boşanma halinde diğerinin de yarı yarıya hakkı olup olmadığı konusu tartışmalıdır. Kimisi tüm ikramiyenin kazanana ait olduğu, kimisi kader birliği yapmış olan eşlerin bu ikramiyede yarı yarıya pay sahibi olabileceği, kimisi de ikramiyeye yatırılan paranın kaynağına göre bir değerlendirme yapılması, kimisi ikramiyenin kişinin talihi ve şansı olduğunu bu nedenle kazanana ait olması gerektiğini, kimisi ikramiye için harcanan paranın emek ve çalışma karşılığı kazanılan paradan karşılandığının ileri sürülemeyeceğini görüşündedirler.
Bize göre yaşam tümüyle paylaşılıyorsa, zorlukları, acı ve gözyaşı, iyi ve kötü günler paylaşılmışsa artık eşin şansına ve bahtına çıkan ikramiyede paylaşılmalıdır.
Unutulmamalı ki TMK’nun 185/1. fıkranın birinci cümlesinde “Eşler, bu birliğin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler,” amir hükmüne yer verilmiş, son fıkrasında ise “Eşler, birlikte yaşamak birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar,” şeklinde, emir niteliğindeki bu ibare yer almaktadır.
Yargıtay bir kararında marketten yapılan alışveriş karşılığı verilen piyango biletine isabet eden büyük ikramiyenin kazanan eşe ait olduğunu kabul eden yerel mahkeme kararını onaylamıştır. Ancak Yargıtay bu kararında somut olayın özelliklerine göre karar vermek gerektiğini de belirtmiştir.
Başka bir kararında ise günlük harcama kapsamında alınan bilete çıkan ikramiyeye ölüm veya boşanma halinde diğer eşin ortak olacağına karar vermiştir.
EVLİLİK BİR YAŞAM VE KADER ORTAKLIĞI İSE
Yargıtay 8.Hukuk dairesi 27/06/2014 tarihli bu kararında:
“Evlilik eğer bir hayat ortaklığı, kader birliği olarak görülüyorsa iyi günde, kötü günde, yoksullukta, zenginlikte sonuç itibariyle kaynağı şans olsa bile bir karşılık varsa ve o karşılık edinilmiş mallardan karşılanmış ise, bu edinilmiş mal sayılmalıdır…
Karşılıklı fedakârlık, sevgi ve saygı üzerine kurulu evlilik birliğinin amacı gereği de piyango biletinin alımı için harcanan para edinilmiş maldan karşılanmışsa çıkan ve onun yerine geçen ikame değer sayılan paranın da edinilmiş mal sayılması gerekir.
Bu bilgiler ışığında somut olaya bakıldığında davalı ikramiye çıkan milli piyango biletini kişisel mal ya da kişisel mal yerine geçen bir değerle aldığını iddia etmediğini ve aksini kanıtlayamadığına göre, biletin günlük harcama kapsamında edinilmiş malla alındığı ve bu nedenle edinilmiş mal grubuna dahil olduğunun kabulü gerekmektedir” demiştir.
Eşlerden biri talih ve şans oyunu için harcadığı parayı mirastan veya evlilik öncesi biriktirdiği paradan karşıladığını kanıtlarsa ikramiyenin tamamı kendisinin olur. Ancak bu ikramiyeyi bankaya yatırırsa mevduatın faizi, bu ikramiye ile taşınmaz alırsa taşınmazın kirası, fon ve benzeri yatırım araçlarına yatırırsa bunların gelirlerine diğer eş ortak olur.
Konuyla ilgili olarak İsviçre hukukundaki hâkim görüşün piyango ve şans oyunlarında, bilet veya kupon ya da katılma bedeli olarak yapılan ödeme hangi mal grubundan yapılmış ise (ikame kuralına göre) kazanılan ikramiye veya kazancın da aynı mal grubuna ait olacağı şeklindedir.
