Malatya’da AK Partili Yeşilyurt Belediyesi tarafından 15-27 Eylül 2020 arasında Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği üyelerinden ‘Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek’ projesi kapsamında Almanya’ya gönderilen 45 kişiden 43’ü ülkeye geri dönmemişti. Konuyla ilgili İçişleri Bakanlığı soruşturma başlatırken, bir soruşturma da Yeşilyurt Belediyesi tarafından sürdürülüyor.
AK Parti il binasında düzenlediği basın toplantısı ile iddialara cevap veren Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, soruşturmanın salahiyeti açısından, geziye katılan belediye başkan yardımcılarından Bekir Karakuş’un görevden alındığını söylemişti.
İçişleri Bakanlığı’ndan açıklama
Konuyla ilgili İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama şu şekilde:
“Son günlerde kamuoyuna yansıyan Malatya İli Yeşilyurt Belediyesinin derneklerle çevre duyarlılığını geliştirme konulu ortak projeler yaparak, kamu görevlisi olmayan kişilerin hizmet pasaportu almalarını sağladığı, bu kapsamda yurt dışına gönderilenlerin bir kısmının yurda dönmediği iddiaları üzerine aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek duyulmuştur.
Malatya İli Yeşilyurt Belediyesi olayı özelinde konu değerlendirildiğinde;
Belediye ile bir dernek arasında düzenlenen protokol uyarınca, çevre duyarlılığını geliştirme konulu proje kapsamında, hizmet damgalı pasaport alarak yurt dışına giden bazı kişilerin yurda dönmediğine dair iddialar, Malatya Valiliğince Bakanlığımıza intikal ettirilmiştir. Bakanlığımızın 12 Mart 2021 tarihli onayı ile Mülkiye Müfettişi görevlendirilerek, soruşturma başlatılmıştır.
Elde edilen bilgi ve bulgularda; Yeşilyurt Belediyesi görevlilerinin, işbirliği projeleriyle ilgili meclis kararı alınması, pasaport alacak kişilerin belirlenmesi, pasaport başvurularının alınması ve ilgili makamlara iletilmesi; Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün, söz konusu Belediyenin talebinin alınıp incelemesi ve Nüfus Müdürlüğüne iletilmesi; Nüfus Müdürlüğünün hizmet pasaportlarının hazırlanmasında; vali yardımcısının ise vali uhdesinde olan onay işlemini kendisinin gerçekleştirmesi sebebiyle sorumluluklarının bulunduğu değerlendirilmiştir.
1 vali yardımcısı ve 2 müdür görevden alındı
Bu sorumluluklar çerçevesinde başlatılan soruşturma tüm yönleriyle devam etmektedir. Soruşturmada bu aşamada sorumlulukları bulunduğu değerlendirilen ilgili Vali Yardımcısı ile Nüfus ve Vatandaşlık İl Müdürü, Bakanlığımızca; 2 kamu görevlisi de valiliklerince olmak üzere; 4 personel görevden uzaklaştırılmıştır.
Soruşturma sonucunda; İçişleri Bakanı tarafından Belediye Başkanı ve diğer belediye görevlileri hakkında, İl Valisi tarafından da Vali Yardımcısı ve diğer kamu görevlileri hakkında 4483 sayılı Kanun uyarınca karar verilecektir. Ayrıca Devlet Memuru olan görevliler hakkında disiplin yönünden de işlem tesis edilmektedir.
Ayrıca son günlerde benzer şekilde gündeme gelen diğer yerel yönetimler hakkında da inceleme ve soruşturma çalışmalarımız devam etmekte olup, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 16 Nisan 2021 tarihli yazısıyla suistimallerin önlenmesi amacıyla tedbirleri arttırıcı yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, mahalli idarelerce yurtdışına görevlendirilen kamu personeli olmayan kişilere hizmet damgalı pasaport düzenlenmesi uygulaması geçici olarak durdurulmuştur.”
Almanya’ya gidip dönmeyenler konuştu
Öte yandan AK Partili Yeşilyurt Belediyesi’nin 2020 yılında ‘Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek Projesi’ kapsamında Almanya’ya gidip geri dönmeyen iki kişi yaşanan olayla ilgili dün bir açıklama yapmıştı.
Artı Gerçek’te yer alan habere göre; yurt dışına nasıl gittiklerini anlatan ve şu anda Almanya’da olan biri 20, diğeri ise 36 yaşındaki iki kişi isimlerini açıklamadı. 20 yaşında olan ve şu anda Almanya’da geçici oturum izni aldığını söyleyen kişi, Almanya’ya gidiş rayiçlerinin kişi başı 5 bin ile 8 bin euro arasında değiştiğini söyledi.
“Pazarlıkla fiyat değişiyor”
Pazarlık durumuna göre fiyatın değişebildiğini belirten ve kendisinin 6 bin euro verdiğini anlatan genç, “Biz otobüsle 2020 yılının ilk aylarında Bingöl’den yola çıktık. Bizimle birlikte bizi götüren kişiler de vardı. Bize çıkarılan gri pasaportları dağıttılar. Yolculuğumuz otobüsle Bingöl’den Erzurum üzeri Karadeniz, oradan da İstanbul’dan devam etti. Türkiye’den çıkışımız gezi halinde bir hafta sürdü. Bu süre zarfında hiçbir sorun yaşamadık” diye anlattı.
Testleri yapıldı, HES kodları alındı
Haberde Almanya’ya doğru hareket edildiği zaman pandemi olduğu halde seyahat izinlerinin alındığı belirtilen ve Türkiye çıkışında kontrol edilip edilmediği sorulan genç, “Bize HES kodları alınmıştı. Covid testlerini ise 500 TL’ye yaptırdık. Onlar da bizdeydi. Türkiye’den çıkarken sınırda bir polis çok soru sordu bana. Nereye gidiyorsunuz, neden gidiyorsunuz gibi. Tabii bize ne söyleyeceğimiz ezberletilmişti. İşte ‘Almanya’ya Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek Projesi kapsamında gidiyoruz. 10 gün eğitim göreceğiz. Gideceğimiz şirket Mega Kilit. Sahibi Ersin Kilit…’ gibi cevaplar verdim. Biraz heyecanlandım. Daha çok soru sorunca da ‘göndermiyorsanız göndermeyin’ dedim ve indim. Sonra baktılar bir şey yok bıraktılar. Tüm belgelerimiz tamamdı” ifadelerini kullandı.
“Macaristan’da rüşvet verdik”
Türkiye’den sınırdan çıkan ekibin Almanya’ya nasıl ulaştıklarına ise şu yanıtı verdi: “Sadece Macaristan sınırında durdurdular bizi. Orada kişi başı 25 euro rüşvet verdik. Aramızda toplayarak verdik, kimse içeri gelmedi. Daha sonra yolumuza devam ettik. Hiç durdurulmadan Hannover’e ulaştık. Bir gece otelde kaldıktan sonra gri pasaportlar bizi getirenlere teslim ettikten sonra herkes gideceği adrese gitti” dedi.
Kendisinin içinde bulunduğu grubun İstanbul’da bir araya gelerek otobüsle hareket ettiğini anlatan 36 yaşındaki ikinci kişi ise, “Biz İstanbul’da Covid-19 test sonuçlarını aldık. Biz de 500 TL verdik. Ondan sonra yola çıktık. Sınırda rutin kontrol dışında Almanya’ya kadar hiç durdurulmadık” sözlerini kullandı.
İstanbul buluşma noktası
İstanbul’dan hareket eden grubun sadece bir yerden gelmediğini, Bingöl, Elazığ, Malatya başta olmak üzere birçok ilden geldiğini, Tokat’tan bile gelenlerin olduğunu belirten ikinci kişi, “Birden fazla otobüs vardı. Hepsi farklı belediyeler üzerinden gelmişlerdi. Eğitim amaçlı Almanya’ya gidiş şeklinde gri pasaportlar düzenlenmişti. Hepimizde onlar vardı. Bizim otobüste Bingöl, Sancak, Kığı, Elazığ Palu, Karakoçan’dan gelenler ağırlıklıydı. Hepsi Zazaca konuşuyordu. Biz bu ekiple geldik. Biz geçen sene geldik ama gelişler hâlâ sürüyor. iki hafta önce iki otobüs Hamburg’un merkezine geldi” dedi.
Kimlikle başvuru yapılıyor
Oturum hakkının alınıp alınmadığı sorusuna ise, “Ben 5 bin euro verdim. Biz geldiğimiz gibi Almanya’ya ulaştığımızda gri pasaportları bizi getirenlere teslim ediyoruz. O pasaportlar tekrar çıkış yapmış gibi geri gidiyor. Bir süre sonra kimliğimizle başvuruda bulunup sığınma hakkı istiyoruz. Bizi getirenlerin bizden tek istediği ‘Nasıl geldiğinizi anlatmayın, ne yaparsanız yapın’ oluyor. Bizde aynısını yaptık. Şimdi kısa süreli oturum hakkını almışız” yanıtını verdi.Basına yansıyan haberlere göre olayın merkezinde AK Partili Bingöl’ün Servi ilçesi eski Belediye Başkanı Ali Ayrancı bulunuyor. Almanya’ya götürülecek kişilerin Ali Ayrancı tarafından Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği’ne üye yapıldığı, bu dernek üzerinden geçişlerin olduğu belirtiliyor. Ayrancı ise kendisine yönelik suçlamaları reddetti.
Yeşilyurt’la sınırlı değil
Olayla ilgili soruşturma devam ederken, belediyeler üzerinden geçişin sadece Malatya Yeşilyurt Belediyesi ile sınırlı olmadığı ortaya çıktı. Türkiye’nin birçok kentinde, özellikle ilçe ve belde belediyeler üzerinden yurt dışına geçişlerin olduğuna ilişkin iddialar gündeme gelmeye başladı. Bu belediyeler arasında Bursa, Elazığ Arıcak ve Üçocak, Van Tuşba, Tokat’ın da aralarında bulunduğu birçok ilin belediyeleri var.
