Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, katıldığı canlı yayın pogramında TOGG hakkında önemli bilgiler verdi. TOGG’un fiyatıyla ilgili konuşan Bakan Varank, C segment araçlarla rekabet edecek bir fiyatta olacağının altını çizdi.
TOGG’un 29 Ekim’de seri üretime geçeceğini belirten Varank, “TOGG ne zaman satışa çıkacak?” sorusuna da mart ayını işaret ederek yanıt verdi.
Bakan Varank’ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
Biz aslında Türkiye’nin milli projelerinin, teknolojik projelerinin siyasetin malzemesi yapılmasını istemiyoruz. Bu manada Türkiye’nin Otomobili projesini, Türkiyeli otomotiv endüstrisini çağ atlatacak proje olarak görüyoruz. Biz bu tavır içinde iken, CHP lideri ve İYİ Parti liderini davet etmemiz gerektiğini düşündük.
“GELSİNLER BU GURURU BERABER YAŞASINLAR”
Sadece onları değil CHP ve İYİ Partili milletvekillerini de davet ettik. Gelsinler bu gururu beraber yaşasınlar. Cumhuriyetimizin 99. yılını kutladığımız bugün de şahitlik etsinler istedik. Gerçekten gösterdikleri hoş bir tavır değil. Daha önce şirkete sorduk, ‘davet etmek ister misiniz’ diye.
Onlar da ‘sayın bakanım sizin davet etmeniz daha şık olur’ dediler. Kendilerine davetiyeyi gönderdik. Bu işin siyasi tarafı yok ama kendileri bu işi siyasi görüyor olabilirler. Daha önce Kılıçdaroğlu’nun sözleri var, ‘Bir araç tanıttılar, nerede üretiyorsunuz, fabrikası nerede’ dendi. Şirket bütün adımlarını attı. Araç tanıtıldı, fabrikanın temelleri atıldı. Seri üretimin yapılacağı kampüsün inşaatı tamamlandı.
Deneme üretimleri başladı. Cumartesi günü banttan inmiş araçları sayın Cumhurbaşkanımız tanıtmı olacak. Seri üretimden çıkmış aracın hemen satılması anlamına gelmiyor. Siz Avrupa pazarında bu aracı satmak istiyorsanız tip onayı almanız gerekiyor. Seri üretim bandından çıkmış araçlar tip onayı testlerine gidecekler.
“29 EKİM’DE SERİ ÜRETİMİN BAŞLANGICINI YAPMIŞ OLACAĞIZ”
Doğrulanması gerçekleştiğinde bu araçlar satışa çıkmış olacak. Hedef süre ise 2023 yılının ilk çeyreğinde satışa çıkması. İlk çeyrekte 2023 yılı hedefleri yaklaşık 17-18 bin araç üretebilmek. Seri üretim araçlar burada deneme üretimlere başladı. Biz 29 Ekim’de fabrikanın bitişi ve seri üretimin başlangıcını yapmış olacağız. Vatandaşta oluşan heyecandan gerçekten çok memnunuz.
“MUHALEFETİN GELMEMESİNİ VATANDAŞLARIN TAKDİRİNE BIRAKIYORUM”
Normalde mutlaka haftanın bir günü dışarı çıkmaya çalışıyorum, mutlaka markete gitmeye çalışıyorum. Özellikle kendi başıma, ailemle dışarı çıkmayı çok önemsiyorum. Bunlar sizin dinamizminizi kaybetmemenizi sağlayan işler. Sipariş almaya pastaneye gittim.
Üzerimde TOGG’un montu vardı. Dedi ki tezgahtar arkadaş, “O üstünüzdeki bizim bildiğimiz TOGG mu?” dedi. ‘Böyle bir projede çalışmak ne kadar gurur verici’ dedi. 3 yıldır ismi bilinen bir marka TOGG. Gerçekten herkes tanıyor.
Bu kadar heyecan verici projeye muhalefet liderlerinin gelmemesini vatandaşlarımızın takdirine bırakıyorum.
“İÇLERİNDE AYAKTA ALKIŞLIYORLAR”
Demek ki böyle bir milli projeyle ilgileri yok muhalefet liderlerinin. Muhalefetten milletvekilleri gelirlerse en iyi şekilde ağırlarız. Bu proje elbette özel sektör yatırımı ama biz hükümet olarak projenin hayata geçmesi için çok büyük destek ve imkanlar tanıdık, tıpkı diğer projelerde olduğu gibi.
Bu saatten sonra şirket yönetimi niye davet etsin? Davet etse gelirler mi? Bu tartışmalar işi gölgeleyen tartışmalar. ‘Gidip ayakta alkışlardık’ diyorlar ya, aslında içlerinde gerçekten ayakta alkışlıyorlar.
“BAŞARANLARIN SAYISI ÇOK AZ”
Dünyada elektrikli otomobillerin başaranların sayısı çok az. Kısa sürede bu işin buraya gelmiş olması başlı başına bir başarı. TOGG’un kampüsünü inşa eden firma BMW’nin Macaristan’daki fabrikasının müteahhitliğini kazandı. Bir ekosistemden bahsediyoruz.
Türkiye’nin Otomobili projesi Türkiye’deki endüstriyi değiştirecek işaret fişeği. Bu bir özel sektör yatırımı. Sonuçta firma araç üretiyor ama aslında marka oluşturuyor. Dolayısıyla marka ve şirketin sürdürülebilir olması gerekiyor. Bu manada tabii ki şirket satışıyla ilgili kendi planlamalarını yapıyor.
FİYATI NE KADAR OLACAK? NE ZAMAN SATIŞA ÇIKACAK?
İlk günden beri şirketin söylediği, bizim de onların ağzından dile getirdiğimiz bir husus var, şirket şunu söylüyor biz C segmentle Türkiye’deki pazardan pay almaya çalışacağız. Şu anda benzinli ya da dizel araçlar hangi fiyattan satılıyorsa biz de piyasaya girmek için hazırlıklarımızı yapıyoruz. Mart ayında satışlar başlayacak.
“C SEGMENT ARAÇLARLA REKABET EDECEK FİYATTA OLACAK”
Bugünden fiyatı söylemek ne kadar mâkul, takdirinize bırakıyorum. İlk günden beri C segment araçlarla rekabet edecek. Vatandaşlarımız buna göre fiyatı kafalarında oluşturabilirler. Elektrikli araçların idame ettirilmesi çok daha kolay. Benzinli ya da dizel araçlardaki parçalardan çok daha az parçaya sahibiz.
Çok daha az servise götürerek bu araçları idame ettirebilirsiniz. Yakıt masraflarına baktığınızda, eğer akşam eve gittiğinizde standart pile takarak şarj ediyorsanız 10’da 2’ye kadar düşebiliyor.
Servise daha az gidecek. Bu manada TOGG burada servisle ilgili anlaşmalarını kendisi şu anda yapabiliyor. Şarj istasyonlarıyla ilgili özellikle yüksek hızlı şarjlarla ilgili destek programı başlattık.
Karayollarını odak alacak şekilde en az 1500 şarj istasyonu ile ilgili destek ve teşvik verdik. Özellikle karayollarında şarjlarla ilgili sıkıntı yaşamayacağız. EPDK gerekli çalışmaları, lisanslama çalışmalarını yaptı. Bu aracı satın aldıktan sonraki avantajlar vatandaşlarımızın işine yarayacak.
Elektrikli araçların ÖTV’sini yüzde 10’lara kadar düşürdük. Çevre hassasiyetlerini dikkate aldığınızda dünya pazarlarındaki elektrikli araçların piyasasını dikkate aldığınızda ÖTV’deki gerekli değişiklikleri son dönemde gerçekleştirdik.
Hem daha teknolojik, gerçekten kabiliyetli araçları, biz bunlara teknolojik ürünler diyoruz. TOGG ilk lansmana çıktığında ‘Bir otomobilden daha fazlası’ diyerek yola çıktı.
Elektrikli otomobiller sizi bir yerden bir yerlere götüren vasıtalar olmaktan çıktı. Hayatınızı kolaylaştıracak uygulamalar ve işbirlikleriyle yaptığınız, araca kattığınız katma değerler bu aracı farklılaştırabiliyor. Bir şirketle anlaşıp, tamamen afaki örnek veriyorum, otomobilimizin kameranızı kullanıp online toplantıya katılabileceksiniz.
Artık katma değer bu aracın üstüne entegre ettiğiniz projelerde var. İlk defa Türkiye fikri mülkiyet hakları kendisine ait bir otomobil yapıyor. TOGG’u çıkardığınızda üç tane gencin geliştirdiği teknolojiyi bu araca entegre edebilirsiniz.
TOGG’un kameralarını üreten şirket üç arkadaşın ODTÜ Teknokent’te kurduğu şirket. Bu arkadaşların geliştirdiği kameralar kullanılacak. İşte fikri mülkiyet bunun için önemli. Tabii ki kamu bankaları başta olmak üzere bankalarla şirket görüşmeler yapabilir, biz de yapabiliriz. Dünyada yeşil finansman diye bir husus var.
Çevreye odaklı projelere yurt dışından kolay finansman bulabiliyorsunuz. Bankalarımız yurt dışından finansmanları getirip yurt içinde kolay şekilde kullandırabilirler. Bankaların yapacağı çalışmalar olabilir. Saha Expo’da özellikle özel sektörün dinamizmiyle beraber Türk şirketleri kendi ürünlerini sergiliyorlar.
Yabancı muhataplarıyla farklı iş görüşmeleri, bağlantıları yaparak savunma sanayindeki kabiliyetlerimizi yurt dışına tanıtmaya çalışıyorlar. 900’ün üzerindeki firma şu anda burada bulunuyor. Bu manada dünyadaki savunma sanayi fuarların en büyüklerinden olma yolunda hızla ilerliyor. Bu fuarda çok farklı alanlarda ürünler mevcut.
Yüksek teknoloji ürünlerden, savunma sanayine kadar farklı kategoride ürünler var. Bundan önceki fuarlarda gerçekten bizim sergileyebileceğimiz ürün sayısı bile kısıtlıydı. 2004 yılında Savunma Sanayi İcra Komitesi’nde sayın Cumhurbaşkanımız o zaman Başbakan iken ‘Biz ihtiyacımız olan ürünleri kendimiz üretemiyorsak yurt dışından almayacağız, buna göre planlamalarınızı yapın’ dedi. O tarihten beri savunma sanayi bu ülkenin gözbebeği endüstri olarak devam ediyor.
Buradaki firmaların çoğunu tanıdığımı, uğradığımı biliyorum. Çoğu 5 yıllık, 10 yıllık. Dünyanın en iyi ürünlerini üretiyorlar. Arkadaki firma insansız helikopter üretiyor.
Bir başka firma dünyanın en küçük antenlerini üreten firmamız, kritik ürünler geliştirebiliyor. Türkiye’ye gelen her heyet ‘Acbaa biz de sizden İHA alabilir miyiz’ diye soruyor. Dünya medyasını tanıyın, mutlaka İHA’lar, füzelerle ilgili habere mutlaka rastlarsınız
Biz bu kabiliyetleri daha da geliştirmek için büyük garet sarfediyoruz. Milli muharip uçak gerçekten o da beşinci nesil savaş uçaklarında iddiamızı ortaya koyan proje. Milli muharip uçak Türkiye’deki bütün şirketlerin kabiliyetlerini getirip sergiledikleri proje.
Biz TÜBİTAK olarak katkı sağlıyoruz. Dünya artık otonom, insansız sistemlerine göre gidiyor. Bizim insansız hava araçlarında yakaladığımız kabiliyetin yeni fırsat olduğunu düşürüyoruz. İnsansız hava uçağını şu anda Baykar sürdürüyor.
Beşinci nesil savaş uçaklarının adeta bütün kabiliyetlerini kontrol altına alabilecek, onların imkanlarının önüne set çekebilecek proje. Baykar çok ciddi şekilde çalışmalara devam ediyor. İnsansız sistemler geleceğin dünyasını şekillendirecek. Harp meydanlarını şekillendirecek.
“TOGG’DA DA AYNISINI YAPTIK”
İnsansız hava aracınız var ama içerisinde binlerce yazılı kod, yapay zeka sistemleri bizim sistemlerimizin başarısını getiriyor. İHA’yı ortaya çıkarabilmek, hele ki TCG gibi gemimizden indirip, kaldırabilmek müthiş kabiliyet.
Savunma sanayindeki fırsat pencerelerine bakıp, oraya yatırım yapıp fark oluşturuyoruz. TOGG’da da aynısını yaptık. Burada daha çok platformlardan bahsediyoruz
Ürünün içerisindeki ekipmanlar da en az o ürün kadar önemli hale gelmeye başladı. Lazer yaklaşma sensörünü Tales firmasından alıyorduk. Bize bu ürünleri tedarik ediyordu, biz ne zaman seri üretim aşamasına geldi, bütün iletişimimiz kesildi.
‘Bizim şu ürüne ihtiyacımız var’ diyoruz, hiç cevap vermiyorlar. Resmi olarak ‘satacağız’ da denmiyor, ‘satmayacağız’ da denmiyor. Tales bunu bize vermeyince arkadaşlarımıza dedik ki, ‘Bizim bunun yerlisini geliştirmemiz lazım’. Arkadaşlarımız 1 senede testlerini tamamladılar, şu anda bu ürünü füzelerimize takıp kullanabiliyoruz.
“BİZ KENDİMİZ ÜRETTİK”
Sadece lazer yaklaşma sensörünü alamadığımız için 1 sene bekleyen projemiz vardı. Onun için biz kendimiz ürettik. 20-25 bin paundluk ürün bu. Biz aşağı yukarı yarısı maliyetine geliştirdik. Tabii ki dost ve müttefik ülkelerle öncelikli paylaşmak esastır. Her talep edenle elbette paylaşmayız.
