10.03.2021 tarihinde Resmi Gazete’de uzaktan çalışmaya ilişkin esasları belirleyen “uzaktan çalışma yönetmeliği” yayınlandı. İş dünyası bu konuda ki bir çok karmaşayı yönetmelik sayesinde netleştirmiş oluyor. Kısaca en önemli sorular ve cevapları şunlardır:
Uzaktan çalışma sözleşmesi yapılmak zorunda mı ?
İşçi ile yapılan uzaktan çalışma sözleşmesi yazılı olmak zorunda. İş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabilecek. Hâlihazırda iş yerinde çalışan işçinin iş sözleşmesi, işçinin ve işverenin anlaşması halinde, uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilecek. Sözleşmede iş, yapılma şekli ve yeri sağlanan iş araçları gibi özel ve genel tüm çalışma şartları yazılacak.
Uzaktan çalışma da iş araç ve gereçleri mesela bilgisayarı kim sağlayacak ?
İşin yapılacağı yerde işle ilgili malzeme ve araçlar işveren tarafından sağlanacak. (istisnai durumlarda aksi kararlaştırılabilir). Çalışana sağlanan araçların teslim edildiğine dair yazılı belge alınması gerekir. İş sözleşmesinde veya sözleşmenin ekinde bu iş araçlarına yer verilmesi halinde ayrıca yazılı belge alınması gerekmez.
Evde çalışırken elektrik veya internet gibi işin yapılmasından doğan masrafları kim karşılayacak ?
Aksi kararlaştırılmamışsa İşveren masrafları karşılamak zorundadır. Bu konuda sözleşmelerinde açık bir düzenleme yapılmalıdır.
İşçi fazla çalışacak mı, Nasıl ?
Fazla çalışma için işverenin talebi aranacak. Uzaktan çalışmada fazla çalışma yapılması ancak işverenin yazılı talebinin ve işçinin bunu kabulüne bağlıdır. Talep yazılı olduğu için işçinin kabulünün de yazılı olması gerekir. Ancak işçi yazılı kabul talebi vermemiş olsa da işverenin yazılı talebi üzerine fazla çalışmayı yapmışsa ve bu çalışma da kanıtlanabiliyorsa bu kez işçinin zımni kabulünden söz edilir.
İşçi uzaktan çalışmayı kabul etmek zorunda mı ?
Normal şartlarda ise uzaktan çalışmaya geçiş için çalışanın yazılı onayının alınması gerekir. Pandemi gibi zorlayıcı nedenlerde işçi rıza göstermese de işveren şartları olgunlaştırarak işin tamamında veya bir bölümünde uzaktan çalışmaya geçebilecektir. Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle (pandemi süreci olabilir) iş yerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanması durumunda, uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmayacaktır. Dolayısıyla yönetmelik sonrası işçi çalışma şartlarında esaslı değişiklik oldu diyerek iş aktini haklı nedenle feshedemeyecektir.
Çalışanlarda yazılı olarak uzaktan çalışma talebinde bulunabilecektir. İşveren talep değerlendirirken, işin ve işçinin uzaktan çalışmaya uygun olup olmadığı konusunda belirli kıstaslar kullanacak, Talebe ilişkin değerlendirme sonucu 30 gün içinde işçiye yazılı olarak bildirilecek, Uzaktan çalışmaya geçen işçi, tekrar iş yerinde çalışma talebinde bulunabilecektir.
Evde iş sağlığı güvenliği nasıl sağlanacak?
İşveren, işin niteliği gereği mümkün olan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak, çalışanı alınması gereken önlemler hakkında bilgilendirmek, çalışana iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini vermek, çalışanın sağlığını gözetmek, iş sağlığı ve güvenliği açısından gerekli ekipmanları sağlamak ve bu ekipmanlarla ilgili gerekli güvenlik önlemlerini almakla yükümlüdür.
