Anadolu’nun eski ve köklü geleneklerinden olan tekne orucu, on bir ayın sultanı olarak kabul edilen Ramazan ayının gelmesiyle birlikte gündemdeki yerini aldı.
Bütün gün oruç tutamayan çocukların, günün sadece bir bölümünü oruçlu geçirmesi ”tekne orucu” olarak adlandırılıyor.
Kişilik, çocukluk döneminde oluşmaya başladığı için çocukların ileriki yaşamlarındaki davranışlarının temelleri de bu dönemlerde atılıyor.
Özellikle 0-7 yaş taklit ve modelleme döneminde, çocuklar için alıştırma olması açısından çocuk orucu tutturulması tavsiye ediliyor.
Böylece günün sadece bir kısmının oruçlu geçirildiği tekne orucu ile küçük çocukların İslam dinini öğrenmeleri ve oruç tutmaya alışmaları amaçlanıyor.
Çocuklar, bu yöntemle isterlerse sabahtan öğleye kadar isterlerse öğleden akşama kadar tutabiliyor.
Peki, tekne orucu nedir, nasıl ve saat kaça kadar tutulur? İşte Osmanlı geleneği çocuk (tekne) orucu tutmanın kuralları…
TEKNE ORUCU NEDİR, NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Arapça’da “künyelemek” ve “kimliklenmek” anlamına gelen tenkiye, zamanla tekne olmuştur. Eskiden Ramazan ayında oruç tutan yetişkinlerin ve çocukların, zorlandıkları durumlarda mutfaklardaki büyük ekmek teknesinin arkasına geçerek yemek yiyip oruçlarına kaldıkları yerden devam etmelerine ”tekne orucu” adı verilmektedir.
Tekne orucu, küçük çocukların oruç tutmasını kolaylaştırmak, Ramazan ayının manevi iklimini ailesi ve toplumla beraber hissetmesini sağlamak ve çocuğa İslami bir kimlik kazandırmak amacıyla ortaya çıkmıştır
Gün boyu aç ve susuz kalmaya bünyesi dayanmayan çocuklar için ‘çocuk orucu’ anne babalar tarafından teşvik edilmektedir. Bu oruç yöntemiyle, küçük çocuklar tüm gün oruç tutmak yerine sadece günün belli bir kısmını oruçlu geçirmektedir.
Temeli çok eskilere dayanan ve Anadolu’da eski ve köklü bir gelenek olan tekne orucu, günümüzde de uygulanmaktadır.
TEKNE ORUCU NASIL TUTULUR?
Tekne orucunda, ebeveynleri tarafından sahura kaldırılan çocuklar, yemeklerini yiyip oruca niyetlenirler. Öğle ezanında veya daha önceden belirlenmiş bir vakitte de oruçlarını açarlar.
Tekne Oruç kavramını, 6 yaşından küçük çocuklara soyut kelimelerle değil somut kelimelerle anlatmak gerekmektedir. Bu yaş grubunda bulunan çocukların oruç kavramını daha iyi anlamaları için orucun sağlığa, mutluluğa iyi geldiğinin vurgulanması gerekmektedir.
“İnancım gereği tutuyorum, ibadettir ya da oruç tutmak farzdır.” gibi açıklamaları 6 yaşından büyük çocuklar için yapmak daha mantıklıdır.
Çocuklara dini konulardan bahsederken korkutucu ifadelerden uzak durulması gerekmektedir. İnanç ve ibadetle ilgili her konu çocuğa sevgi ile anlatılmalıdır.
