Tarihin kara lekesi Sivas Katliamı’nın üzerinden 28 yıl geçti…

featured

Bundan tam 28 yıl önce Pir Sultan Abdal’ı Anma etkinliği için 2 Temmuz 1993 yılında Sivas’a giden Alevilere, aydın ve sanatçılara yönelik saldırılar sonrası Madımak otelin gerici-faşist kalabalıklar tarafından yakılmasıyla 33 kişi hayatını kaybetti.

2 Temmuz 1993 günü Madımak Oteli’nin önüne gelen faşist bir güruh, “Sivas laiklere mezar olacak” sloganları atarak Halk Ozanları Heykeli’ni yıktı.

Oteli ateşe verdiler

Polis ve askerin müdahale etmemesi üzerine sayıları 15 bine ulaşan gerici-faşist güruh Madımak otelini ateşe verdi.

Aralarında 12 yaşındaki Koray Kaya, 15 yaşındaki Menekşe Kaya, 16 yaşındaki Asuman Sivri, Asım Bezirci, Nesimi Çimen, Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin’in de bulunduğu 33 aydın, yazar, semah dönen çocuklar ve gençler yanarak yaşamını yitirdi.

Aziz Nesin’in de aralarında bulunduğu 51 kişi ise ağır yaralarla katledilmekten kurtuldu.

Sivas Madımak Katliamı’nda Neler Yaşandı? | 2 Temmuz 1993 | 32. Gün Arşivi

Sivas’ta katledilenler anılıyor

Sivas’ta 2 Temmuz 1993 yılında katledilenler Pir Sultan Abdal Kültür Derneği (PSAKD) Sivas şubesi önünde anıldı.

Anmaya PSAKD Genel Başkanı Gani Kaplan, PSAKD Genel Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Ağçal, Avrupa Alevi Birlikleri Federasyonu Başkanı Hüseyin Mat, Alevi Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Celal Fırat, HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül ve Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Hüseyin Güzelgül de katıldı.

Dava süreci

Yakın tarihe ‘Sivas Katliamı’ olarak geçen bu olayın perde arkasında yaşananlar hâlâ tartışılıyor. Aradan 28 yıl geçmesine rağmen hukuki süreç bitmedi ve şimdi de Anayasa Mahkemesi’ne taşındı.

Katliamdan bir gün sonra 35 kişi gözaltına alındı. Sonraki gözaltılarla sayı 190’na yükseldi. Gözaltına alınanların 124’ü hakkında “Laik anayasal düzeni değiştirip din devleti kurmaya kalkışma” suçlamasıyla dava açıldı, diğer şüpheliler ise serbest bırakıldı. İddianamede sanıkların “terör örgütü üyesi olmak ve propagandasını yapmak” suçlarından cezalandırılmaları talep edildi.

Soruşturmalar kapsamında Kayseri ve Sivas’ta açılan üç ayrı dava, güvenlik gerekçesiyle Ankara’ya alındı.

Ankara 1 No’lu Devlet Güvenlik Mahkemesinde (DGM) 79’u tutuklu 124 sanığın yargılanmasına 21 Ekim 1993 Perşembe başlandı. Mahkeme, 26 Aralık 1994’te 26 sanığı, “birden ziyade kişiyi yangın çıkarmak suretiyle öldürme, faili belli olmayan adam öldürme” suçlarından 20 yıl hapse çarptırdı, ancak olayda yazar Aziz Nesin’in tahrikini gerekçe göstererek cezaları 15 yıla indirdi.

Mahkeme, 60 sanığı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefetten 3’er yıl hapis cezasına mahkum etti. Yakalanamayan eski Sivas Belediyesi Meclis Üyesi Cafer Erçakmak’ın dosyasını ayıran mahkeme, 37 kişi için beraat kararı verdi.

Yargıtay kararı bozdu

Dönemin Ankara DGM Başsavcısı Nusret Demiral ile müdahil avukatlar, DGM’nin kararını “taraflı, hukuka ve adalete aykırı” olarak niteleyerek, temyize gitti.

Yargıtay 9. Ceza Dairesi, olayların “Cumhuriyete, laikliğe ve demokrasiye yönelik olduğunu” belirterek DGM’nin kararını esastan bozdu.

Daire, sanıklardan 42’sinin bu maddeye göre idam, 39’unun da “Anayasal düzeni zorla bozmaya kalkışmaya iştirak” suçundan 5 ile 15 yıl arasında değişen ağır hapis cezasıyla yargılanması gerektiğini bildirdi.

Yargıtay, 25 sanığın beraat kararını onarken, 3 sanığa verilen 3’er yıllık mahkumiyeti gerekçeleri yazılmadığı için bozdu. Yine 3’er yıl hapis cezalarına mahkum olan 14 sanığın da beraat etmeleri gerektiğini bildirdi.

Yargıtay, Aziz Nesin’in tahriki iddiasıyla yapılan indirimi yerinde bulmayarak, bazı sanıklar hakkında ölen maktul ve mağdur sayısınca ayrı ayrı uygulama yapılması gerekirken, tek ceza tayini öngörülmesinin de yasaya aykırı olduğuna hükmetti.

Ankara 1 No’lu DGM, Yargıtayın bozma kararına uyarak yargılamayı, 19 Kasım 1996’da yeniden başlattı. Bozma kararına büyük oranda uyan mahkeme 28 Kasım 1997’de kararını verdi. 33 sanık idam cezasına mahkum edilirken, 4 sanık 20’şer yıl, bir sanık 15 yıl, 27 sanık 7 yıl 6’şar ay, 2 sanık 5’er yıl ağır, bir sanık ise 2 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Mahkeme, ilk yargılama sonunda 3’er yıl hapis cezasına mahkum edilen 11 sanık hakkındaki ilk kararında direnirken, 14 sanığın beraatini kararlaştırdı. 6 sanık hakkındaki dava dosyası ayrılırken, hükümle birlikte tutuklu 4 sanığı tahliye etti. Ancak bu karar da temyiz edildi.

İkinci kez bozma

Yargıtay 9. Ceza Dairesi, bu kez, 33 sanık hakkındaki idam kararını usul yönünden bozdu. Daire, usul eksikliği olarak sanıkların “nüfus cüzdanlarındaki mühürlerin okunmaması ve soyadlarındaki çelişkiyi” gösterdi.

Ankara 1 No’lu DGM’de üçüncü kez görülmesine 26 Şubat 1999’da başlanan davada sanıklar Mevlüt Atalay, Durmuş Tufan ve Ali Kurt, Pişmanlık Yasası’ndan yararlanmak istediklerini söyledi.

Bu talep üzerine mahkeme, İçişleri Bakanlığına müzekkere yazdı. 26 Mayıs 2000’deki duruşmada gelen cevaba göre bakanlık bu sanıkların Pişmanlık Yasası’ndan yararlanamayacaklarını bildirdi.

Sivas Katliamı ana davasında, Ankara 1 Nolu DGM’de tutuklu yargılanarak hapis cezası alan, Yargıtayın bozma kararı sonrası ise firari oldukları anlaşılan sanıklar Murat Sonkur, Eren Ceylan ve Murat Karataş’ın ise yargılanmalarına Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesinde devam ediliyor.

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir