29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nın 97. yılı hazırlıkları tüm yurtta coşkuyla devam ediyor. Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyet’i ilan etmesine bir gün kala söylediği “Efendiler! Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz” sözü, bugün en çok araştırılan konulardan biri oldu. Peki Atatürk, “Efendiler! Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz” sözünü nerede söyledi? İşte “Efendiler! Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz” sözünün hikayesi…
EFENDİLER! YARIN CUMHURİYET’İ İLAN EDECEĞİZ
Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet’in ilanını duyurduğu geceyi NUTUK adlı eserinde kendi ağzından detaylıca anlatmıştır. Nutuk’ta yer alan anektod şöyle:
“Gece olmuştu Çankaya’ya gitmek üzere Meclis binasından ayrılırken, koridorlarda beni beklemekte olan Kemâlettin Sami ve Hâlit Paşa’lara rastladım. Ali Fuat Paşa Ankara’dan hareket ederken bunların Ankara’ya geldiklerini o günkü gazetede “Bir uğurlama ve bir karşılama” başlığı altında okumuştum. Daha kendileriyle görüşmemiştim. Benimle konuşmak üzere geç vakte kadar orada beklediklerini anlayınca, akşam yemeğine gelmelerini, Millî Savunma Bakanı Kâzım Paşa vasıtasıyla kendilerine bildirdim. İsmet Paşa ile Kâzım Paşa’ya ve Fethi Bey’e de Çankaya’ya benimle birlikte gelmelerini söyledim. Çankaya’ya gittiğim zaman, orada, beni görmek üzere gelmiş bulunan Rize Milletvekili Fuat, Afyonkarahisar Milletvekili Ruşen Eşref Bey’lerle karşılaştım. Onları da yemeğe alıkoydum. Yemek sırasında : “Yarın Cumhuriyet ilân edeceğiz” dedim. Orada bulunan arkadaşlar, derhal düşünceme katıldılar. Yemeği bıraktık. O dakikadan itibaren, nasıl hareket edileceği konusunda kısa bir program yaparak arkadaşları görevlendirdim.
