Son 20 yılda dünya çapında doğal gaz tüketimi artıyor. Doğal gaz tüketimindeki artışla beraber başlayan arz sorunu ve ortaya çıkan fiyat artışları dünyanın en önemli sorunu olmaya aday.
Bir yandan ekonomilerde başlayan toparlanma neticesinde artan talep, diğer yandan yaklaşan kış şartlarının neden olacağı yüksek miktardaki tüketim ve en önemlisi de ülkelerin doğal gaz stoklarının yeterli düzeylerde olmaması doğal gaz ithalatçısı ülkeler açısından zor bir dönemi işaret etmektedir.
Ayrıca, doğal gaz fiyatlarındaki artış nedeniyle bu dönemde dünyada enflasyonun da artış trendinde olduğunu söylemek gerekir. Dolayısıyla bu dönemde artan doğal gaz fiyatları hem yüksek fiyat artışlarını tetikleyen önemli bir etken hem de artan enerji girdi maliyetleri nedeniyle ekonomik büyümelerin önünde de önemli bir engel durumunda.
SORUN NEREDEN KAYNAKLANDI?
Dünyada çevreye uyumlu enerji tüketimine yani yeşil enerji trendine geçilmesi ile fosil yakıtların tüketimin azaltılması konusunda önemli adımlar atıldı.
Özellikle enerji üretiminde kömür kullanımının azaltılması konusunda atılan adımlar ve enerji üretiminde güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir kaynaklar alternatif üretim kaynakları olarak öne çıkarıldı. Ancak, bu kaynakların toplam enerji üretimindeki payının, enerji talebini karşılamayacak kadar yavaş artması hem doğal gaza olan talebi hem de doğal gaza olan bağımlılığı daha da arttırdı.
Bu nedenle, enerjide sorun yaşayan ülkelerin yüksek miktarda doğal gaz tüketen ve bu tüketimlerinin büyük kısmını ithal eden ülkeler olduğu göze çarpıyor.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’in kömür tüketimini azaltması nedeniyle yaklaşan kış şartlarında doğal gaz talebinin artması, AB ülkelerinde azalan stoklar nedeniyle yaşanan enerji fiyat artışları ve artan doğal gaz fiyatları neticesinde doğal gaz yoluyla elektrik üretiminin olumsuz etkileneceği beklentisi doğal gaz ithalatçı birçok ülkenin farklı senaryolar ile karşı karşıya kalmasına yol açıyor.
EN FAZLA DOĞAL GAZ REZERVLERİNE SAHİP OLAN VE DOĞAL GAZ TÜKETEN ÜLKELER
Dünyada 2020 yılında toplam 3,8 trilyon metreküp doğal gaz tüketildi. En fazla doğal gaz tüketen ülkelere bakıldığında 832 milyar metreküp ile ABD, 411 milyar metreküp ile Rusya, 330 milyar metreküp ile Çin, 233 milyar metreküp ile İran ve 104 milyar metreküp ile Japonya ilk 5 ülke içerisinde yer almakta.
Dünyada en fazla rezervlere sahip olan ülkeler ise 37 trilyon metreküp ile Rusya, 32 trilyon metreküp ile İran, 25 trilyon metreküp ile Katar, 14 trilyon metreküp ile Türkmenistan ve 13 trilyon metreküp ile ABD’dir.
Dünyada ise toplam 188 trilyon metreküp doğal gaz rezervi olduğu tahmin edilmektedir.
Doğal gaz tüketimde ilk 5 sıradaki ülkeler arasında yer alan ABD, Rusya ve İran aslında dünyada en fazla rezervlere sahip olan ülkeler.
TÜRKİYE’DE DURUM NEDİR?
Türkiye, yıllık ortalama 50 milyar metreküp doğal gaz tüketmekle birlikte bu miktarın artacağı tahmin edilmektedir. Türkiye tükettiği bu doğal gaz miktarıyla dünya da en fazla doğal gaz tüketen ilk 20 ülke içerisinde yer almakta.
Diğer yandan, 2020 yılında toplam enerji tüketimi içinde doğal gazın payı yüzde 22 civarında iken bu yılın ilk 6 ayında koronavirüs kısıtlamalarının kalkması ve ekonomideki toparlanma nedeniyle doğal gazın toplam enerji tüketimi içindeki payının da artacağı tahmin edilmektedir.
Artan doğal gaz ihtiyacı, doğal gaz arz güvenliğinin ne kadar kritik olduğunu göstermektedir.
